ຂຽນໂດຍ: ກຸ້ງ ມະໂນຊ້າ
Author: Koung Manosa
ກ່ອນກີ້ຈະໄດ້ເຂົ້າມາເຮັດວຽກຢູ່ສະຫະພັນລາວຮັກບີ້, ກີ້ ເຄີຍເປັນຄູຝຶກ ChildFund Pass It Back ມາກ່ອນ ແລະ ທັງເປັນນັກກິລາຣັກບີ້ທີມຊາດລາວ. ນອກຈາກນັ້ນ ກີ້ຍັງຫຼີ້ນຣັກບີ້ໃຫ້ກັບທີມ ສະໂມສອນ Vientiane Lions ອີກດ້ວຍ. ຫຼັງຈາກນັ້ນກີ້ ກໍ່ໄດ້ມາສະໝັກເປັນພະນັກງານຂອງສະຫະພັນລາວ ຮັກບີ້ເຕັມໂຕ ໃນຕຳແໜ່ງຜູ້ຊ່ວຍບໍລິຫານ ແລະ ການເງິນ ຕໍ່ມາຊ່ວງເດືອນ 4 ປີ 2020 ກີ້ໄດ້ປ່ຽນມາເປັນພະນັກງານບໍລິຫານແບບເຕັມໂຕ. ເປັນເວລາ 3 ປີແລ້ວທີ່ກີ້ໄດ້ເຮັດວຽກກັບສະຫະພັນຣັກບີ້ແຫ່ງຊາດລາວ.
ຜ່ານມາການເຮັດວຽກຂອງກີ້ຢູ່ຫ້ອງການ ມັນກໍ່ມີຫຼາຍຢ່າງທີ່ລາວໄດ້ຮຽນຮູ້ຈາກສີ່ງຕ່າງໆ ກ່ຽວກັບໜ້າວຽກໃໝ່ໆ ທີ່ບໍ່ເຄີຍເຮັດມາກ່ອນ ແລະ ໄດ້ປະສົບການຫຼາຍຢ່າງຈາກການທີ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກິດຈະກຳຕ່າງໆເຊັ່ນ: ການຮຽນເປັນກຳມະການໃນການແຂ່ງຂັນຣັກບີ້, ເຂົ້າຮ່ວມປະຊຸມຄູຝຶກ ແລະ ພະນັກງານ, ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການເຮັດກິດຈະກຳຂອງ ChildFund Pass It Back ແລະ ໄດ້ມີໂອກາດໄປແລກປ່ຽນຄວາມຮູ້ຢູ່ປະເທດອາເມຣິກາ. ກີ້ບອກວ່າ “ການເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການຕາມປົກກະຕິແລ້ວກໍ່ມີຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກເລັກໜ້ອຍສະເພາະຊ່ວງທີ່ມີການຈັດງານການແຂ່ງຂັນໃຫຍ່ໆ. ເພາະມັນຈະຕ້ອງໄດ້ກະກຽມເຄື່ອງທຸກໆຢ່າງໃຫ້ຄົບ ແລະ ລະອຽດເຊີ່ງໃຊ້ເວລາຫຼາຍມື້ໃນການກະກຽມງານໃຫຍ່ໆ ເວລາຄົນໃນງານ ຫຼື ຫົວໜ້າຕ້ອງການຫຍັງຕ້ອງກຽມພ້ອມ ແລະ ຫາມາໃຫ້ໄດ້.”
ດັ່ງທີ່ເຮົາຮູ້ກັນຄືຊວງນີ້ມີການລະບາດຂອງພະຍາດ ໂຄວິດ-19, ການທີ່ຫ້ອງການຖືກປິດເຊື່ອວ່າທຸກຄົນກໍ່ຕ້ອງຕົກໃຈ ແລະ ກັງວົນກັບການເຮັດວຽກ ມັນກໍ່ອາດຈະບໍ່ສະດວກປານໃດເພາະທຸກຄົນຕ້ອງໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານ ໃຜມັນໂດຍການທີ່ບໍ່ໄດ້ພົບເຈີ ຫຼື ເຫັນຫນ້າກັນເລີຍການທີ່ເຮົາໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານມັນກໍ່ມີຂໍ້ລຳບາກໜ້ອຍໜຶ່ງ ມັນກະບໍ່ໂອເຄປານໃດມັນຍາກກັບການຈັດເອກະສານໄປເຊັນ ມັນເຮັດໃຫ້ວຽກຂ້ອນຂ້າງຊັກຊ້າຕ້ອງໄດ້ເລື່ອນ ມື້ອອກໄປເລື້ອຍໆ. ການເຮັດວຽກຂອງກີ້ໄດ້ປ່ຽນແປງໄປຄືການສົ່ງວຽກກໍ່ຕ້ອງໄດ້ສົ່ງໃຫ້ຫົວໜ້າກວດຕະຫຼອດ, ບາງຄັ້ງອິນເຕີເນັດທາງບ້ານຊ້າ ການປະສານງານກໍ່ຕິດຂັດໄປນຳ, ເວລາມີການປະຊຸມກໍ່ຕ້ອງປະຊຸມຜ່ານໂປຮແກຮມ ເຊີ່ງການສົນທະນາກໍ່ຍາກ ບາງຄົນບໍ່ເຂົ້າໃຈ, ບາງຄັ້ງກໍ່ມີສຽງແຊ້ກ ເຮັດໃຫ້ການສົນທະນາບໍ່ຊັດເຈນ. ເຊີ່ງຕ່າງຈາກການເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການຫຼາຍ. ການເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການ ມີໝູ່ຄູ່ຫຼາຍຄົນ ການລົມວຽກສະດວກກ່ອນ, ເວລາຢາກໄດ້ຂໍ້ມູນຫຍັງກໍ່ພຽງຍ່າງໄປຫາກັນ ແລະ ເຊັນເອກະສານກໍ່ຍ່າງໄປເຊັນ, ສົນທະນາວຽກສະດວກກ່ອນ ເພາະໄດ້ລົມກັນຢູ່ຕໍ່ໜ້າ ແລະ ເອົາຂໍ້ມູນວຽກຕ່າງໆໄດ້ງ່າຍ.
ກີ້ບອກວ່າ “ຊວງພະຍາດໂຄວິດ-19 ລະບາດແຮງ ຂ້ອຍກໍ່ຮູ້ສຶກຍ້ານບໍ່ກ້າທີ່ຈະອອກໄປໃສເລີຍ ເພາະມັນເປັນພະຍາດທີ່ບໍ່ສາມາດແນມເຫັນ ຫຼື ຮູ້ໄດ້ເລີຍວ່າໃຜຕິດ ຫຼື ບໍ່ຕິດ ເປັນຫ່ວງຄົນໃນຄອບຄົວ, ບໍ່ກ້າໃຫ້ໃຜມາຫາຄືແຕ່ກ່ອນ. ເຮັດອັນໃດກໍ່ລະແວງໄປໝົດ ແມ້ແຕ່ການຢູ່, ການກິນຕ້ອງພາຍາຍາມເບີ່ງຄວາມສະອາດດີໆ. ການທີ່ໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານທາງຄອບຄົບກໍ່ເຫັນດີປອດໄພໄວ້ກ່ອນ. ການເຮັດວຽກຂອງຂ້ອຍກໍ່ຄືເຮັດ ວຽກປົກກະຕິ 8:30-17:00 ຕາມໂມງເຮັດວຽກ ປະຕິບັດຄືກັບການເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການ.” ນັ້ນແມ່ນຄວາມຮູ້ສຶກຂອງກີ້ໃນຊ່ວງທີ່ມີພະຍາດລະບາດ ລາວໄດ້ປັບຕົວໂດຍການເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານ ແລະ ຈັດສັນເວລາເຮັດວຽກໃຫ້ເໝາະສົມທີ່ສຸດ.
ນອກຈາກນີ້ຍັງມີຄວາມທ້າທາຍສຳລັບກີ້ການເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານຄື: “ຈາກທີ່ເຄີຍເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການກັບກາຍມາ ເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານໃຊ້ເວລາຢູ່ແຕ່ບ້ານມັນກໍ່ຈະໜ້າເບື່ອເລັກໜ້ອຍ ແຖມຍັງຄຽດກັບໜ້າວຽກໃໝ່ໆ ແລະ ບໍ່ຮູ້ວ່າ ໂຄວິດຊິໝົດໄປມື້ໃດ, ຕ້ອງໄດ້ເລື່ອນວຽກອອກໄປຮອດມື້ໃດ ເພາະຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບພະຍາດມັນກໍ່ບໍ່ແນ່ນອນ ແລະ ການເຮັດວຽກຂອງຂ້ອຍກໍ່ຕ້ອງເລື່ອນອອກໄປນຳ. ເຮັດວຽກໃນຊວງນີ້ກໍ່ຈະບໍ່ສະດວກປານໃດ ເຊື່ອວ່າຫຼາຍໆຄົນກໍ່ຕ້ອງຄິດແບບນີ້ເຊັ່ນກັນ.” ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍທີ່ກີ້ໄດ້ພົບວ່າການເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານອາດມີຄວາມໜ້າເບື່ອເກີດຂື້ນ ແລະ ມີຄວາມກັງວົນກ່ຽວກັບສະຖານະການຂອງພະຍາດລະບາດ. ແຕ່ກີ້ຍັງມີວິທີການເຮັດວຽກທີ່ດີຄືປະສານງານກັບຫົວຫນ້າດ້ວຍການອັບເດດຂໍ້ມູນລົງໂປແກມເບດແຄ້ມແຕ່ລະມື້. ເພາະຢູ່ເບດແຄ້ມມີລາຍລະອຽດຄົບຖ້ວນທັງວັນ, ເວລາ ແລະ ມື້ທີ່ຈະສົ່ງວຽກ. ເວລາໄດ້ຂໍ້ມູນຫຍັງມາ ກີ້ກໍ່ຈະໂພດສ໌ຢູ່ເບດແຄ້ມໃຫ້ຫົວໜ້າຮູ້ ແລະ ກັບເພື່ອນຮ່ວມງານກໍ່ເຊັ່ນດຽວກັນຄືຈະຕິດຕໍ່ຫາກັນຜ່ານທາງ: ການສົ່ງຂໍ້ຄວາມຜ່ານ Facebook, Whatsapp, Basecamp ແລະ ອີເມວ. ກໍ່ລະນີຕິດຕໍ່ຫາບາງຄົນບໍ່ໄດ້ ກີ້ເອງກໍ່ຈະຕິດຕໍ່ຫາຜູ້ນຳຂອງເຂົາເຈົ້າເພື່ອບອກໜ້າວຽກ ທີ່ກີ້ຢາກໄດ້ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າກະກຽມໄວ້ໃຫ້. ເຖິງການເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານຈະມີຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກບາງຢ່າງແຕ່ກໍ່ຍັງມີຂໍ້ດີຢູ່ ການເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານສະດວກສະບາຍອີກແບບຄື: ບໍ່ໄດ້ເດີ່ນທາງໄກ ມີແຕ່ເຮັດວຽກຢູ່ບ່ອນເກົ່າ, ບໍ່ເສຍເວລາໃນການເດີ່ນທາງ ເວລາຢາກໄດ້ຂໍ້ມູນຫຍັງກໍ່ມີແຕ່ໂທລົມ ຫຼື ສົ່ງລາຍລະອຽດໃຫ້ ກັນຢູ່ເບດແຄ້ມເຮົາເອງ.
ສຳຫຼັບຊ່ວງພະຍາດໂຄວິດລະບາດນີ້ ກີ້ເອງກໍ່ມີວິທີແກ້ໄຂ ແລະ ຮັບມືກັບມັນຄື “ຂ້ອຍພາຍາຍາມຢູ່ບ້ານບໍ່ ອອກໄປໃສ, ເວລາຈັບສີ່ງຂອງນຳຄົນອື່ນແລ້ວ ຕ້ອງຮີບລ້າງມືໃສ່ສະບູ່ໃຫ້ສະອາດ ແລະ ໃສ່ໜ້າກາກອານາ ໄມທຸກຄັ້ງເວລາຢູ່ຕໍ່ໜ້າຜູ້ຄົນ.” ເພື່ອຄວາມປອດໄພຂອງໂຕເອງ ແລະ ທຸກໆຄົນໃນປະເທດເຮົາຄືບໍ່ຢາກໃຫ້ ທຸກຄົນໄປໃສ, ຢາກໃຫ້ທຸກຄົນຢູ່ແຕ່ບ້ານ ຖ້າຈຳເປັນໄດ້ອອກໄປຄວນພົກເຈວລ້າງມື ແລະ ໃສ່ໜ້າກາກອານາ ໄມພ້ອມ, ຢູ່ບ້ານກໍ່ເຊັນດຽວກັນ ໝັ່ນລ້າງມືໃສ່ສະບູຕະຫຼອດ, ຢູ່ກິນໃຫ້ສະອາດ ຮັກສາຄວາມສະອາດຂອງໂຕເອງ ແລະ ຊ່ວງປີໃໝ່ກໍ່ເຊັນດຽວຢາກໃຫ້ຫຼີ້ນປີໃໝ່ຢູ່ບ້ານ ຢູ່ກັບຄອບຄົວປະຕິບັດຕາມລະບຽບຂໍ້ກຳນົດຂອງ ລັດຖະບານ ແລະ ກົດລະບຽບຂອງປະທານສະຫະພັນກິລາລາວຣັກບີ້ຂອງເຮົາໄດ້ວາງອອກຢ່າງເຂັມງວດ.
ເຫັນໄດ້ວ່ານັບແຕ່ຊ່ວງພະຍາດໂຄວິດ-19 ລະບາດນີ້ ມັນໄດ້ປ່ຽນແປງຫຼາຍໆຢ່າງຈາກຊີວິດປະຈຳວັນຂອງກີ້ ຄືແຕ່ກ່ອນໄດ້ເດີ່ນທາງໄປເຮັດວຽກຢູ່ຫ້ອງການ ແຕ່ຕອນນີ້ໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ບ້ານແທນ, ອອກໄປໃສມາໃສກະບໍ່ ໄດ້, ຕື່ນມາກໍ່ໄດ້ເຮັດວຽກແຕ່ຢູ່ບ້ານເຊີ່ງໄປໃສບໍ່ໄດ້ເລີຍ ແລະ ອັນຫຼັກໆຄືກີ້ບໍ່ໄດ້ໄປຊ້ອມນຳໝູ່ ມີແຕ່ໄດ້ຊ້ອມ ເອງຢູ່ບ້ານ ຕາມຂັ້ນຕອນທີ່ເຂົາເຈົ້າແນະນຳມາ. ແຕ່ເຖິງຈະມີພະຍາດໂຄວິດ-19 ລະບາດ ແຕ່ກີ້ກໍ່ຍັງສາມາດ ເຮັດທຸກຢ່າງໄດ້ປົກກະຕິໝົດ, ບໍ່ວ່າຈະການເຮັດວຽກ ຫຼື ຊ້ອມກິລາຂອງກີ້ເອງ. ລາວສາມາດເຮັດຢູ່ບ້ານໄດ້ ໂດຍທີ່ບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງອອກໄປນອກ ເພາະມັນບໍ່ປອດໄພ. ສຸດທ້າຍນີ້ໄດ້ແຕ່ຫວັງວ່າຂໍໃຫ້ພະຍາດໂຄວິດ-19ນີ້ ໝົດໄປໄວໆ ແລະ ຂໍໃຫ້ທຸກຄົນປອດໄພຈາກຊວງວິກິດເຫຼົ່ານີ້ດ້ວຍຄຳເວົ້າທີ່ວ່າ : ”ຮ່ວມມືກັນຢູ່ບ້ານຢ່າງ ປອດໄພ ເພື່ອຢຸດ Covid-19”.
Kee was a former ChildFund Pass It Back coach, and a national rugby player as well as a club rugby player from Vientiane Lions. Later the LRF announced the administration and finance assistant vacancy position so Kee applied for it. She then becomes a full-time administration and finance officer in April 2020. Kee has been working with LRF for 3 years now.
Since Kee switched from an ordinary player to office and operational work, she has learnt many new things, such as, the referee skill, the operational work: coach meeting and staff meeting, the experiences she had from operating the ChildFund Pass It Back program and the exchange program she has been to the United States. Kee said, ‘The work is quite challenging especially during the time we have big event like big competition because there are a lot of things to prepare and complete before the big event is held. And even during the day of event, if anyone or the manager needs anything, we have to always standby, be prepared and respond to that’.
As we all know, in response to Covid-19 many offices and institutions are closed which I am sure many are shocked and afraid of losing jobs. For Kee, to work from home is somehow inconvenient because it is slow and it delays her work. Previously she could just walk to her colleagues and her bosses when she needed to pass the documents or had their signatures. But now she has to communicate through online platform, everything needs to rely on internet and virtual contact. Sometimes it takes days for people to get back to her with what she wants and she couldn’t concentrate in virtual group meeting, as internet troubles happens sometimes.
Kee said that, ‘during the Covid-19 outbreak, I am very scared to go out anywhere and I ask people not to come and visit my family during this time, because I cannot know if he or she is not Covid-19 infected/carrier. I keep myself clean, washing my hands and work from home. I will be standby and work on computers and mobile phone from home from 8:30-17:00, just as when it was normal’. Kee tries to manage her time for working from home during this tough time.
In addition to that, there are some challenges for Kee to work from home. ‘It is quite boring to work from home, plus, I feel stressed with the new tasks I am assigned, and I feel anxiety of the uncertain situation as the government just announced to extend the lockdown and for not knowing that how long will the Covid-19 last, when can I work at the office with other people. These days my work is not so convenient and I am sure many people would be as struggle as me’. Despite the challenge, Kee still manages to do her tasks well. She updates the information into Basecamp daily, and her boss could check and follow-up with her work and her assignments. When she gets new information, she will update everyone via Basecamps, Facebook, Whatsapps and emails. When she cannot reach people by text, she will call them to make sure that the information is shared in time and to have the work flow as much the same as possible. Furthermore, working from home can also have pros for Kee. She doesn’t need to travel to work, which could save her time and money. And whenever she needs something, she can communicate with them via call, and have the detail from BaseCamp later.
In response to Covid-19, Kee shared about her practice that, ‘I try to stay home, wash my hands as often as possible and wear mask every time I go out’. To keep yourself and everyone safe the author would like to ask everyone to stay home. Go out only when it is necessary. When you have to go out, please wear a mask and have sanitizer gel in your back to keep your hands clean. Wash hands and stay hygiene when you are at home. Please follow the government decree in combat to Covid-19, and spend time with family at home during Lao New Year’s.
Covid-19 has huge impact to the routine we have, including Kee. Her life has changed, from working at the office to working from home. From hanging out anytime she wants to always stay at home and she couldn’t meet and play rugby with her friends. Even after the situation gets better and the lockdown is lifted, the author anticipate that we couldn’t have our ‘normal life’ as we used to have so soon, either the working and rugby training norms. Last but not least, the author hopes Covid-19 would end soon and hope everyone to stay safe through this crisis by following what they had it that ‘everyone stays home to stop Covid-19’.